خاک رس فعال

Activated clay: شکل کلی بنتونیت دارای ساختمان سیلیکاتی بوده و از سه لایه تشکیل شده است: دو لایه اول چهار وجهی و یک لایه دیگر هشت وجهی می‌باشد و همانطور که گفتیم بنتونیت اکتیو از دسته رس‌ها یا شبه رس می‌باشد، پس نوعی ماده‌ای معدنی بوده که دارای مونت‌موری‌لونیت و تا حدودی بیدلیت است پس از این رو می‌توان گفت که منظور از بنتونیت اکتیو، رسی است که دارای خلوص حداکثر ۸۵-۹۰ درصد از کانی مونت‌موری‌لونیت باشد. البته ناگفته نماند که خواصی که برای سنجش مرغوبیت بنتونیت عنوان می‌کنند، به میزان مونت‌مری‌لونیت آن نیز بستگی دارد. از بنتونیت در کاربرد های زیر استفاده  می گردد:

  • عامل جلوگیری کننده از نشت آب در سدها و کانال های آبرسانی
  • تهیه نمودن انواع سرامیک و کاشی
  • کاربرد در ریخته گری
  • عامل شفاف کننده در مایعات( آبمیوه ها و غیره)
  • زلال کننده و تصفیه نمودن آب
  • تصفیه انواع روغن های گیاهی، حیوانی و صنعتی
  • گندوله کردن مواد معدنی( سنگ آهن)
  • عامل ناقل در رنگ ها و سایر مواد اسپری شدنی و غیره

بعد از آشنایی با بنتونیت ذکر این نکته جالب به نظر می رسد که در طبیعت بالغ بر5000  نوع ماده معدنی در طبیعت وجود داردو بشر با استفاده از این مواد آلی اقدام به تغییر دادن ماهیت بنتونیت نمودند که این امر باعث به وجود امدن نوع جدیدی از بنتونیت و یا بالا بردن یکی از خواص بنتونیت می شود، به این عمل فعال سازی بنتونیت گفته می شود و همچنین محصول به دست آمده را بنتونیت فعال یا اکتیو می نمامند.

استفاده از مواد آلی در تغییر ساختار بنتونیت می تواند به دستیابی کاربرد های جدید منجر شود که در ادامه به تعدادی از این تغییرات که در صنعت بسیار مهم می باشد، اشاره می گردد.

  • افزایش خاصیت تعلق پذیری
  • افزایش متورم شدن بنتونیت
  • بالا بردن قدرت رنگ بری بنتونیت در روغن های گیاهی و غیره

انسان توانسته با به کار گیری محلولی از نمک و آب منظور تعویض یون های سدیم با کلسیم را صورت دهد که این عمل موجب می شود خاصیت تعلق پذیری و تورمی بنتونیت افزایش پیدا کند همچنین استفاده ازاسید های معدنی برای فعال نمودن خاک های بنتونیتی باعث افزایش قدرت رنگ بری بنتونیت می گردد.